Regeerprogramma: dit wil het kabinet met de zorg
Patiënten met de meeste urgentie krijgen voorrang op wachtlijsten in de zorg. Dat voorkomt dat mensen door het tekort aan arbeidskrachten te lang moeten wachten. Die wachtlijsten worden de komende jaren nòg langer, erkent het kabinet-Schoof, met name door het grotendeels afschaffen van het eigen risico per 2027.
Dat staat in het regeerprogramma dat het kabinet-Schoof vrijdag heeft gepresenteerd. Daarin staan de plannen voor de komende regeerperiode. Triage moet bepalen wie het eerst aan de beurt is voor een behandeling, staat in het regeerprogramma. Afschaffing van het eigen risico kost 4,3 miljard euro per jaar vanaf 2027. “We houden hier rekening mee bij de financiële ruimte voor het zorgaanbod in ziekenhuizen”, aldus het kabinet.
Er dreigt een “onbeheersbaar arbeidsmarkttekort” in de zorg en welzijn. “Het is ondenkbaar dat we dat op z’n beloop laten.” Daarom neemt het kabinet maatregelen om het tekort aan zorgprofessionals op te vangen. Het belangrijkste is een halvering van de bureaucratie tot 20 procent van de arbeidstijd. Dat moet zijn gerealiseerd in 2030. Daarbij zet het ministerie van VWS vol in op generatieve kunstmatige intelligentie (AI).
Versnelling digitalisering
Het kabinet zal de wet- en regelgeving die nodig is voor versnelling van de digitalisering met voorrang invoeren. Ze wil met name de databeschikbaarheid en gegevensuitwisseling versneld verbeteren, met inachtneming van een goede beveiliging: “Uitgangspunt is dat de burger de keuze heeft om gegevens al dan niet ter beschikking te stellen middels een opt-out.”
Iedereen moet meewerken aan terugdringing van bureaucratie. VWS gaat ook onnodige wet- en regelgeving opheffen: “Vertrouwen in medewerkers wordt het uitgangspunt. De uitvraag moet minder. Samen met het zorgveld en de hiertoe aangestelde gezanten stellen we een werkagenda op. Standaardiseren wordt de norm. Verschillen in regels en vereisten die zorgverzekeraars en zorgkantoren verlangen, worden gelijkgetrokken.”
Efficiëntere inzet personeel
Het kabinet wil dat medewerkers efficiënter worden ingezet. Voorbeeld: thuiszorgmedewerkers moeten vele malen per week een rolstoelgebruiker helpen, terwijl een plafondlift voor iedereen een betere oplossing zou zijn. Het kabinet voert daarom arbitrage tussen zorgwetten in: de minste inzet van medewerkers wordt daarbij uitgangspunt.
Het kabinet wil innovaties sneller uitrollen. Daarom komen er afspraken over toetsing van de effectiviteit van bestaande en veelbelovende innovatieve zorg, zodat besloten kan worden welke elders kan worden ingevoerd. Daarbij hoort dat zorg die niet zinvol is, uit het basispakket van de zorgverzekering gaat. Het kabinet zal “waar nodig wet- en regelgeving aanpassen zodat het Zorginstituut en zorgpartijen scherpere keuzes kunnen maken.”
Verhoging werkplezier
Het kabinet en VWS schrijven nog dit jaar een leidraad ‘Vakmanschap en werkplezier’. Doel is om voorwaarden te creëren die mensen langer laat werken in zorg en welzijn. Onderdelen daarin zijn onder meer: bekostiging van opleidingsvormen, maar ook het aantrekkelijk maken van werken in zorg en welzijn door meer autonomie en vertrouwen. Om de agressie te bestrijden voert het kabinet een taakstrafverbod in voor fysiek geweld tegen medewerkers in de zorg.
Uitbreiding van IZA-afspraken
Het IZA wordt aangepast en krijgt een aanvullend zorg- en welzijnsakkoord, dat zal lopen tot 1-1-2029. Centraal hierin staat dat zorg gelijkwaardiger toegankelijk moet worden. Bovendien moet de eerstelijnszorg worden versterkt: “Een cruciale schakel in ons zorglandschap.” VWS gaat de drempels voor startende praktijkhouders verlagen, zodat het makkelijker wordt een huisartsenpraktijk over te nemen en meer mensen toegang te bieden tot een huisarts.
VWS wil dat grote ziekenhuizen kleinere ziekenhuizen ondersteunen. Dat moet onder meer door een deel van een hoogcomplexe behandeling uit te voeren in een streekziekenhuis, aldus het regeerprogramma. Voorbeeld: “Mocht er een complexe operatie nodig zijn, zoals een openhartoperatie, dan wordt er doorverwezen naar een hooggespecialiseerd ziekenhuis. De patiënt gaat zodra het kan, na de operatie terug naar het eigen ziekenhuis, waar de eigen specialist de zorg overneemt en naasten gemakkelijker op bezoek kunnen komen.”
Het kabinet wil met de zorgverzekeraars afspreken dat zij meerjarige financiële afspraken met ziekenhuizen maken. Dat geeft ziekenhuizen meer financiële zekerheid en zorgprofessionals meer vertrouwen om er te blijven werken. Het kabinet zegt de spoedeisende zorg en acute verloskunde in iedere regio beter te regelen. In de tussentijd moeten ziekenhuizen, als ze overwegen deze zorg af te schalen, een nog te schrijven ‘handreiking’ volgen.
Budgetbekostiging acute zorg
Het kabinet wil de acute spoedeisende hulp, acute verloskunde en de IC-afdelingen financieren met een vast budget. De NZa wordt gevraagd gefaseerd en “zo snel mogelijk” budgetbekostiging mogelijk te maken. “Dit geeft zekerheid voor kleinere ziekenhuizen en maakt samenwerking makkelijker. Zorgverzekeraars kopen deze zorg in op dezelfde manier als ambulancezorg. Op deze manier werkt het kabinet aan minder marktwerking in de zorg en toegankelijkere zorg in de regio.”
VWS-minister Fleur Agema stuurt dit najaar haar visie op de marktwerking naar de Tweede Kamer. Dat zou al vanaf volgend jaar van kracht moeten worden. Belangrijk doel: “Structurele beperking van de uitgavengroei”. Dat zou moeten gebeuren door meer zorg en ondersteuning door familie, vrienden, buren en mantelzorgers en de inzet van digitalisering.
Ouderenzorg versnipperd
Het kabinet vindt de ouderenzorg “hopeloos versnipperd” over allerlei zorgwetten. “Mensen raken hierdoor verdwaald tussen zorgloketten die naar elkaar wijzen voor vergoeding.” Het kabinet wil betere afstemming van de zorgwetten. Omdat het arbeidsmarktprobleem het grootst is in de ouderenzorg, komt VWS met een apart “hoofdlijnenakkoord” voor de ouderenzorg.
Enkele onderdelen van dat hoofdlijnenakkoord: terugdringing van bureaucratie, efficiëntere indicatiestelling voor her-indicaties en meer aandacht voor palliatieve zorg. “Ondanks dat er al langer breed politiek draagvlak is om stervenden zelf te laten beslissen over waar ze willen overlijden, schuurt dat nog steeds met de praktijk. Palliatieve en terminale zorg moeten een vanzelfsprekend onderdeel worden van reguliere zorg. Het kabinet onderzoekt welke aanpassingen hiervoor nodig zijn in de zorgwetten.”
VWS gaat de financiële mogelijkheid doorrekenen van de terugkeer van verzorgingshuizen. In de tussentijd kijkt het ministerie hoe het de investering van 600 miljoen euro voor betere ouderenzorg bijvoorbeeld zorg-/verpleegplekken inzet. Samen met het ministerie van Volkshuisvesting zet VWS in op de bouw van 290.000 woningen voor ouderen tot 2030.
Andere voornemens: uitvoering van de Hervormingsagenda Jeugd, de gesloten jeugdzorg wordt zo snel mogelijk afgebouwd, marketing van ongezonde producten gericht op jongeren wordt tegengegaan, er komen publiekscampagnes tegen het vapen en illegale drugs en het kabinet gaat een model schrijven die investeringen in preventie makkelijker maken.
Bron: Zorgvisie.nl