Zuid-Hollandse werkgevers verleiden schijnzelfstandigen met ‘deal’
Met de ‘ondernemende arbeidsdeal’ kunnen zorgaanbieders met zzp’ers die niet meer aan de slag kunnen om de tafel om te praten over verschillende soorten flexibele arbeidsovereenkomsten. Dat is nodig, want werkgevers gooien de deur nu helemaal dicht voor zzp’ers die niet willen terugkeren in loondienst.
De ondernemende arbeidsdeal is vooral bedoeld om het voor schijnzelfstandigen aantrekkelijker te maken om in vast dienstverband te gaan. De cao vvt (verpleging, verzorging, thuiszorg) is als uitgangspunt gebruikt voor de deal, die is gemaakt door werkgeversvereniging Zorg en Welzijn Zuid-Holland Zuid en met de opvallende medewerking van de Vereniging Zelfstandigen Nederland.
In de cao, ook in de nieuwe, staat bijvoorbeeld de ‘regie-arbeidsovereenkomst’ beschreven, waarin werkgever en werknemer afspreken hoeveel uren de werknemer op kalenderjaarbasis werkt. Er is ook het ‘dubbel-dienstverband’ voor medewerkers die bij verschillende zorgorganisaties willen werken.
Wensen
De arbeidsdeal beschrijft deze mogelijkheden op basis van de wensen van de zzp’ers. Vindt iemand het belangrijk om zelf het werk in te delen, dan is de regie-arbeidsovereenkomst een optie. Als de zzp’er een zzp’er wil blijven, worden in de deal de negen criteria beschreven waaraan zzp’ers moeten voldoen om te weten of ze een echte zelfstandige ondernemer zijn of eigenlijk een verkapte werknemer.
Worsteling
Probleem bij de flexibele arbeidsovereenkomsten is dat er op dit moment nauwelijks gebruik wordt gemaakt van die tussenvormen. In Rotterdam Rijnmond zijn er twee vvt-organisaties bezig met de regie-arbeidsovereenkomst in de vorm van een pilot, terwijl de cao en deze tussenvorm allang bestaan, weet Robbert Vossen van de mede-organiserende werkgeversorganisatie deRotterdamseZorg. “Werkgevers worstelen met de toepassing van deze arbeidsovereenkomst. Wij denken juist dat het helemaal niet zo moeilijk hoeft te zijn. Ga het gesprek aan. Hoeveel dagen wil je werken, hoeveel uren heb je nodig, en hoe kunnen we dat zo flexibel mogelijk ondersteunen? Het is zo zonde om die mogelijkheden niet te gebruiken.”
Systeem
“Wat meespeelt bij de geringe animo van werkgevers om te werken met flexibele dienstverbanden, is dat de cultuur in de zorg niet is gericht op maatwerk voor iedereen”, zegt Wardy Doosje van werkgeversvereniging Zorg en Welzijn Zuid-Holland Zuid. “Dat past vaak niet in het plaatje van bijvoorbeeld de roosteraars. Zij willen de diensten gevuld. Het systeem staat boven de zorgprofessionals en dat is precies waarom veel mensen zzp’er zijn geworden. Daarom zeg ik: kijk op maat naar wat mensen willen.”
Meer respect
Achterliggend idee van de werkgeversorganisaties bij de ondernemende arbeidsdeal is dat zorgaanbieders de zzp’ers met meer respect moeten behandelen. “Zzp’ers werden lang als een soort paria, graaier en cherry picker gebombardeerd”, zegt Doosje. “We willen met een open blik naar de arbeidsmarkt kijken. Als je de tekorten alleen wilt oplossen door alle schijnzelfstandigen in een vast loondienstverband te stoppen, dan doen we de zzp’ers tekort. Met een open dialoog willen we alle zorgprofessionals behouden voor de zorg, ook de echte zzp’er.”
Deur dicht
Vooralsnog lijken werkgevers alle alternatieven over te slaan en de deur helemaal dicht te gooien voor zzp’ers. Werkgevers zijn bang dat ze met terugwerkende kracht sociale premies moeten betalen als blijkt dat er sprake is van schijnzelfstandigheid. Dus moet iedereen in loondienstverband. “Werkgevers doen de deur op slot voor alle zzp’ers, terwijl ze dat alleen zouden moeten doen voor schijnzelfstandigen”, zegt Cristel van de Ven, voorzitter van Vereniging Zelfstandigen Nederland, waar meer dan 50.000 zzp’ers in de zorg onder vallen. “Het kost werkgevers moeite om te werken met echte zzp’ers en dan is het heel makkelijk om te zeggen: het mag niet meer.”
Zzp’ers zien de toenaderingen en beloftes van werkgevers voor het vaste dienstverband op hun beurt als mooie praatjes die eenmaal terug in loondienst toch niet uitvoerbaar blijken te zijn. Dat waren ze immers ook niet toen de zzp’er nog in vaste dienst was.
Opnieuw beginnen
De arbeidsdeal is voor Van de Ven een voorzet om eens kritisch na te denken over wat er in een cao staat. Van de Ven: “De wensen van werkenden zijn veranderd. Onze cao’s zijn kort na de Tweede Wereldoorlog ontstaan. Ze zijn weliswaar uitgebouwd, dat zeker, maar er is nooit geprobeerd om opnieuw te beginnen. Het is hoog tijd om de arbeidsmarkt te moderniseren. We moeten erkennen dat we niet meer uit de voeten komen met het klassieke beeld van een hoofdverdiener en iemand die voor de kinderen zorgt. We hebben behoefte aan een hele nieuwe manier om naar arbeid te kijken. Het gesprek dat voortkomt uit onze ondernemende arbeidsdeal is een begin.”
De ondernemende arbeidsdeal wordt binnenkort verspreid onder deelnemende vvt-organisaties die gekoppeld zijn aan de werkgeversvereniging Zorg en welzijn Zuid-Holland Zuid.
Bron: Zorgvisie.nl