SEH-artsen: 84 procent SEH’s voldoet wel aan kwaliteitseisen
Van de ziekenhuizen met een SEH voldoet 84 procent aan de vier belangrijkste kwaliteitseisen van het Kwaliteitskader Spoedzorgketen. Dat concludeert David Baden, voorzitter van de Nederlandse Vereniging van Spoedeisende Hulpartsen (NVSHA), na het doornemen van de brondata van de RIVM-enquête. “Minister Kuipers geeft een te zorgwekkende voorstelling van zaken.”
Het RIVM heeft dit voorjaar, in opdracht van minister Ernst Kuipers van VWS, onderzocht in hoeverre ziekenhuizen met een SEH voldoen aan de kwaliteitseisen in het Kwaliteitskader Spoedzorgketen. De afspraak is dat ze daar uiterlijk 1 juli 2023 aan moeten voldoen. Het RIVM concludeerde na een enquête dat 65 van de 83 ziekenhuizen een of meerdere onderdelen van het kwaliteitskader nog niet hadden geïmplementeerd.
David Baden, beroepsvereniging SEH-artsen
Kuipers: zorgwekkend
Minister Kuipers uitte in het Kamerdebat over acute zorg op 22 juni zijn zorgen over naar de RIVM-uitkomsten. Ook in een interview met het AD deze week herhaalde hij zijn zorgen dat 65 van de 83 ziekenhuizen niet aan alle eisen voldoen. “Die SEH’s moeten natuurlijk niet allemaal dicht, maar het moet daar wel beter. En die normen zijn niet extreem hoog. Ik bedoel dat er minstens één dokter met één jaar werkerving op de spoedzorg is, dat is is toch niet te veel gevraagd. Soms gaat het niet goed en zakken ze door het ijs en moeten ze dicht. Je hoopt dat het tijdelijk is.”
Belangrijkste kwaliteitseisen SEH
Maar Baden komt tot een veel genuanceerder beeld na het doornemen van de brondata van het RIVM. Hij heeft gekeken naar de in zijn ogen de vier belangrijkste kwaliteitseisen. “Als tweederde van de SEH’s niet voldoen aan de kwaliteitseisen, dan klinkt dat zorgwekkend. Maar als je dan kijkt naar de eisen die echt bepalend zijn voor de kwaliteit van zorg, dan herken ik niet het beeld dat het slecht is.”
Eén jaar werkervaring arts
Aan de eis dat er 24/7 een arts is met de juiste expertise en minimaal één jaar werkervaring voldoet 94 procent van de ziekenhuizen. Er zijn vijf ziekenhuizen die daaraan niet voldoen. Dat zijn het Tergooi MC, Isala Meppel, Zuyderland, Antonius in Sneek en Gelre ziekenhuizen in Zutphen. Die laatste SEH is al dicht en Antonius in Sneek wil fuseren. “Dit is echt een cruciale norm. Daaraan moet je wel voldoen als ziekenhuis.”
Vitale bedreiging herkennen
Op de eis dat er 24/7 ten minste één arts op de SEH aanwezig is met de juiste ervaring om vitale bedreiging te onderkennen antwoorden twee grote ziekenhuizen negatief: het UMC Utrecht en Zuyderland, met SEH-locaties in Heerlen en Sittard. Het Zuyderland geeft aan dat er in ieder geval een anios-SEH is als er geen SEH-arts is. UMCU stelt: “er is meestal een specialist (nog niet helemaal 24/7, binnen enkele weken tot hooguit maanden wel) en in ieder geval altijd een arts; daarnaast is er altijd een anesthesioloog een intensivist, een traumachirurg en een gynaecoloog in huis.” Baden: “Dat zijn twee hele grote ziekenhuizen, waar waarschijnlijk ook in de avond en nacht voldoende specialisten rondlopen om een vitale bedreiging te herkennen.”
Luchtweg zekeren
Het merendeel van de ziekenhuizen is ook in staat om tijdens openingstijden van de SEH ten minste een basisarts aanwezig te hebben, die binnen maximaal vijf minuten na oproep op de SEH kan zijn om de luchtweg te zekeren en te reanimeren. Twee ziekenhuizen lukt dat niet. Het Maasziekenhuis in Boxel heeft daar tien minuten aanrijdtijd voor nodig buiten kantooruren. Het Zuyderland in Sittard-Geleen heeft in ieder geval een anios-SEH aanwezig als er geen SEH-arts is.
Geriatrische expertise op SEH
Iets minder goed scoren SEH’s op de bereikbaarheid van expertise van de klinisch geriater. De eis is dat er tijdens de openingstijden van de SEH altijd een klinisch geriater of internist ouderengeneeskunde bereikbaar moet zijn voor voor (telefonische) consultatie, en beschikbaar om de patiënt te zien voor het nemen van belangrijke beslissingen in de diagnostiek of behandeling. De beschikbaarheid kan ook regionaal georganiseerd zijn. Daaraan voldoet 91 procent van de ziekenhuizen met een SEH. Het gaat om negen SEH’s die met name in de avond en nacht niet voldoen: Antonius ziekenhuis in Sneek, BovenIJ ziekenhuis, Diakonessenziekenhuis in Utrecht, Martini Ziekenhuis in Groningen, Máxima Medisch Centrum in Veldhoven, St. Antonius Ziekenhuis in Utrecht en Nieuwegein, Zuyderland Medisch Centrum in Sittard-Geleen en in Heerlen.
84 procent SEH’s voldoet
Van de ziekenhuizen met een SEH voldoet 84 procent aan de vier belangrijkste kwaliteitseisen van het Kwaliteitskader Spoedzorgketen, concludeert Baden. “Dat het RIVM op 65 ziekenhuizen uitkomt die niet voldoen, lukt alleen als je alle excel-vakjes bij elkaar optelt waar iets niet helemaal klopt. Maar soms hebben ziekenhuizen vragen niet goed beantwoord. Zo zie ik dat algemene ziekenhuizen hebben aangeven dat ze niet 24/7 neurochirurg beschikbaar hebben voor overleg. Maar dat hoeven ze ook helemaal niet. Dat geldt alleen voor de traumacentra. Het Zaans Medisch Centrum zegt geen oogarts bereikbaar te hebben. Maar dat is een groot ziekenhuis. Ik kan me niet voorstellen dat dat niet lukt. Los daarvan zegt dat niets over de kwaliteit van zorg op de SEH.”
‘Zorgwekkend’ is niet terecht
Baden vindt dat Kuipers met het frame ‘65 van de 83 ziekenhuizen voldoen niet’ een te zorgwekkende voorstelling van zaken geeft. “Dat is niet terecht tegenover alle mensen in ziekenhuizen die hun uiterste best doen om te voldoen aan de kwaliteitseisen.”
Tekort gespecialiseerd SEH-personeel
Dat ziekenhuizen vooral worstelen met het tekort aan gespecialiseerd SEH-personeel, kwam ook naar voren in een eigen enquête van Zorgvisie. Daaraan deden 36 ziekenhuizen mee met in totaal 42 SEH’s. Bijna een kwart zei formeel niet aan alle normen te voldoen van het Kwaliteitskader Spoedzorgketen. Met name in de nachtelijke uren kunnen ziekenhuizen niet elke dag van de week voldoen aan de kwaliteitseisen. Dat geldt zowel voor grote als kleine ziekenhuizen.
Bron: Zorgvisie.nl