Huisartsen in Utrecht willen invloed op inkoop eerstelijns diagnostiek
Vier regionale huisartsenorganisaties willen invloed op de inkoop van eerstelijns diagnostiek en zijn daarom begonnen met het opstellen van een visie, inclusief kwaliteitscriteria. Hieraan zouden laboratoria moeten voldoen als zij willen samenwerken met de Utrechtse huisartsen.
De visie omvat het gehele scala aan eerstelijns diagnostiek zoals klinische chemie, medische microbiologie, functieonderzoeken en beeldvormende diagnostiek. Aan de visie werken mee: Huisartsen Eemland, Huisartsen Utrecht Stad, Unicum en RegiozorgNU.
Saltro
Vroeger was er Saltro, het eerstelijns diagnostisch centrum “voor en door huisartsen” in de regio Utrecht. Saltro verzorgde onder meer bloedafname en functieonderzoeken dichtbij de patiënt, in de wijk. Huisartsen ervaarden het laboratorium als een betrouwbare betrokken partner.
Maar de tijden zijn veranderd. In 2020 werd Saltro overgenomen door Unilabs, een organisatie met laboratoria in zestien landen, met 12.000 medewerkers en een omzet van een miljard euro. Sinds Saltro is opgegaan in dit grote concern is het aantal prikposten verminderd, zijn de openingstijden beperkt, is het aantal inloopmogelijkheden voor patiënten verminderd en moeten huisartsen geregeld langer dan wenselijk is wachten op uitslagen.
Verwijdering
Sam Siemssen, algemeen directeur van RegiozorgNU: “Na de overname is er verwijdering ontstaan tussen Unilabs en de huisartsen. Saltro had een fijnmazig netwerk en de huisartsen konden laagdrempelig aanvragen. Saltro stelde ook kennis beschikbaar. Dat missen de huisartsen nu: Unilabs legt de focus vooral op de eigen interne processen. De nadruk ligt op efficiency in plaats van toegankelijkheid.”
Ziekenhuislabs
Ook andere spelers deden hun intrede op de markt voor eerstelijnsdiagnostiek, waardoor het totale aanbod versnipperd is geraakt. De laatste tijd timmeren de drie regionale ziekenhuizen in de provincie Utrecht hard aan de weg: het Diakonessenhuis, het Sint Antonius ziekenhuis en het Meander Medisch Centrum en richtten samen de Coöperatie ELD op, die zich vooralsnog hoofdzakelijk richt op klinische chemie.
Zorgverzekeraars
Huisartsen kopen niet zelf hun diagnostiek in, dat doen de zorgverzekeraars en zij hanteren hierbij verschillend beleid. Zo kiest VGZ een preferred supplier voor eerstelijnsdiagnostiek op basis van vooraf gestelde criteria. Voor patiënten met een VGZ-verzekering verwijst de huisarts naar deze preferred supplier. Coöperatie ELD wil graag de preferred supplier worden van de eerste lijn in Midden- Nederland.
Visie op diagnostiek
Eigenlijk vormde dat de aanleiding voor de huisartsen om een visie op de eerstelijnsdiagnostiek te ontwikkelen, vertelt Siemssen: “Het is hoog tijd dat de huisartsen eerst zelf bepalen wat ze belangrijk vinden in een partner.” Het moet nog maar blijken of het idee van één preferred supplier de huisartsen aanspreekt. Siemssen: “Is dat iets wat wij nodig vinden? Draagt dat bij aan bereikbaarheid en toegankelijkheid van de diagnostiek in Midden-Nederland? Ik vraag me dat af, zeker omdat er behoefte is aan het hele scala aan diagnostiek. Is één partij in staat alles goed te kunnen organiseren en uitvoeren? En daarbij denk ik dat je jezelf teveel beperkt als je maar met een partij zaken doet.”
Kwaliteit
Het zou best kunnen dat de huisartsen met verschillende aanbieders een partnerschap aangaan. Siemssen: “De grote uitdaging zit hem in een zo efficiënt mogelijke inrichting van processen, zonder in te boeten op toegankelijkheid en kwaliteit. Vergaande digitalisering is belangrijk om de eerstelijns diagnostiek toekomstbestendig te maken. Wij verwachten dan ook van toekomstige partners dat zij bereid zijn om hierin te investeren.”
Dat is nodig want op dit moment zijn de systemen tussen de eerste en tweede lijn niet op elkaar aangesloten. Dat leidt er bijvoorbeeld toe dat uitslagen niet makkelijk uitgewisseld kunnen worden of gewoonweg niet beschikbaar zijn. Dit zorgt voor foutgevoeligheid en dubbele diagnostiek wat is te voorkomen door een slimmere digitale infrastuctuur. Siemssen: “Met een goed ingericht systeem kunnen alle uitslagen eenvoudig worden gedeeld, maar dat vraagt wel om samenwerking tussen alle laboratoria en de bereidheid om hieraan mee te willen werken.”
Partners
Unilabs heeft met de overname van Saltro een netwerk van priklocaties. Maar de Coöperatie ELD moet dat netwerk nog inrichten. Siemssen vindt het een lastig verhaal: “Waarom breek je aan de ene kant iets af en bouw je aan de andere kant iets nieuws op? Dat is niet duurzaam. Het is logischer om hierin samen te werken.”
Stem van huisartsen
Is het wel aan de huisartsen om kwaliteitscriteria te stellen? Zorgverzekeraars kopen diagnostiek rechtstreeks in bij de aanbieders en hanteren eigen afspraken en criteria. Siemssen: “Ik denk dat je als huisartsenorganisaties wel degelijk een stem hebt in de keuzes die noodzakelijk zijn. De eerstelijnszorg is in Nederland cruciaal voor het realiseren van ‘passende zorg.’ En passende zorg begint met ‘passende diagnostiek’. Wij zijn ervan overtuigd dat ook aanbieders goede diagnostiek willen ontwikkelen, samen met de doelgroep.
Bron: Zorgvisie.nl